Onderzoek is afgerond.

Resultaten

Uitleg over het onderzoek

Gemeente Wijdemeren wil op zoek gaan naar een geschikte locatie voor een mogelijk asielzoekerscentrum. De raad heeft hiervoor een aantal uitgangspunten vastgesteld.

De gemeente Wijdemeren wil graag weten hoe inwoners over dit onderwerp en het vervolgproces denken.

Icoon	Omschrijving	Uitleg of waarde
De uitvoering
	Steekproef	Leden van inwonerspanel Wijdemeren
	Methode	Online
	Uitnodiging	Per mail
	Veldwerkperiode	12 t/m 29 juni 2025
	Herinnering	2 keer
	Aantal reacties	511 (50% van het panel)

Icoon	Omschrijving	Uitleg of waarde
Alle reacties naar leeftijd
	16 t/m 34 jaar	11 (2%)
	35 t/m 49 jaar	66 (13%)
	50 t/m 64 jaar	202 (40%)
	65 jaar en ouder	231 (45%)
	Onbekend	1 (0%)

Algemene uitgangspunten opvanglocatie

Geen kosten voor de gemeente: De opvang mag de gemeente geen geld kosten.
Gemengde groep bewoners: In de opvang komen bij voorkeur mannen, vrouwen en gezinnen die kans maken op een verblijfsvergunning.
Passend bij dorp of wijk: De opvang moet passen bij wat het dorp of de wijk aankan op het gebied van bijvoorbeeld sociale cohesie, onderwijs, verkeer et cetera. Daarbij wordt ook gekeken welke voorzieningen nodig zijn.
Inburgering vanaf dag 1: Asielzoekers krijgen de mogelijkheid om vanaf dag 1 mee te doen in de samenleving. Ze krijgen dagbesteding, leren de taal, en werken als dat mag.
Normale procedures: Als het bestemmingsplan aangepast moet worden, volgt de gemeente de gebruikelijke stappen en inspraak.
Eén opvanglocatie: Er komt bij voorkeur één opvanglocatie, voor maximaal 150 personen. Dat is sneller en beter te organiseren (veiligheid, onderwijs, begeleiding).
Goede samenwerking met COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers): De gemeente en het COA maken duidelijke afspraken, bijvoorbeeld over:

Betrekken van omwonenden
Veiligheid
Informatie en overleg
Beheer en klachtenlijn
Vrijwilligersactiviteiten
Budget voor aanpassingen in de buurt

Mening van deelnemers over de algemene uitgangspunten

63%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de opvang de gemeente geen geld mag kosten.

68%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat er bij voorkeur een gemengde doelgroep komt die kans maken op een verblijfsvergunning.

85%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de opvang moet passen bij wat het dorp of de wijk aankan.

72%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de asielzoekers de mogelijkheid krijgen om vanaf dag 1 mee te doen in de samenleving.

79%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente de normale procedures voor een bestemmingsplan volgt, met inspraak van inwoners.

42%

van de deelnemers is het niet eens met het uitgangspunt dat er bij voorkeur één centrale opvanglocatie komt (voor maximaal 150 personen).

86%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente en COA duidelijke afspraken maken en omwonenden betrekken.

Uitleg van deelnemers

De vier meest voorkomende thema’s zijn:

Grootte van de opvang locatie: Deelnemers vinden één opvanglocatie voor 150 personen te groot en pleiten voor meerdere kleinschalige locaties.
Samenstelling bewoners: Deelnemers geven voorkeur voor opvang van gezinnen en vrouwen. Er is weerstand tegen alleenstaande mannen vanwege zorgen over veiligheid.
Integratie: Deelnemers vinden dat inburgering vanaf het eerste moment essentieel is. Met nadruk op verplichte deelname aan taalonderwijs, werk en dagbesteding, niet alleen de mogelijkheid.
Betrekken van omwonenden en communicatie: Deelnemers hechten waarde aan duidelijke communicatie en serieuze inspraak voor alle bewoners, niet alleen direct omwonenden.

Uitgangspunten voor een locatie van een opvang

Maximaal 150 bewoners: De locatie is geschikt voor niet meer dan 150 mensen.
Minimaal 3 km van andere opvang: Er moet minstens 3 km afstand zijn tot andere opvanglocaties in de regio.
Minimaal 5 jaar beschikbaar: De locatie moet minstens 5 jaar gebruikt kunnen worden.
Dicht bij voorzieningen: Binnen 3 km van een dorpskern of winkels/scholen.
Goed bereikbaar: Veilige wandel- of fietsroutes en een bushalte in de buurt.
Voorkomen van overlast: Aandacht voor geluid en goede inpassing in de omgeving.

Extra voor terreinen:

Aansluiting op water en stroom: Het terrein moet aangesloten kunnen worden op nutsvoorzieningen.
Geen tijdelijke voorzieningen: Bij minimaal 5 jaar gebruik zijn tijdelijke oplossingen niet voldoende.
Toekomstig gebruik: Het is een pluspunt als de locatie later opnieuw gebruikt kan worden.

Mening van deelnemers over uitgangspunten voor een locatie van een opvang

44%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de opvang geschikt is voor maximaal 150 mensen.

47%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat er minimaal 3 kilometer tussen opvanglocaties in de regio zit.

42%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de locatie minimaal 5 jaar beschikbaar is.

51%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de locatie binnen 3 kilometer van een dorp of voorzieningen ligt.

70%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de locatie goed bereikbaar is, ook met het openbaar vervoer.

90%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat overlast voor de buurt zo veel mogelijk voorkomen wordt.

83%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat het terrein aangesloten kan worden op water en stroom.

47%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat bij minimaal 5 jaar gebruik tijdelijke oplossingen niet voldoende zijn.

67%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat het een pluspunt is als de locatie voor een andere doelgroep of nieuwe bestemming gebruikt kan worden.

Uitleg van deelnemers

De vier meest voorkomende thema’s zijn:

Grootte van opvanglocatie: Deelnemers vinden een opvanglocatie voor 150 bewoners te groot, vooral voor kleine dorpskernen, en pleiten voor een kleinschaligere opvang.
Weerstand: Deelnemers geven aan geen opvanglocatie te willen, met argumenten als overbelasting van voorzieningen, veiligheid, woningnood voor eigen inwoners en wantrouwen richting beleid.
Voorkomen van overlast: Deelnemers uiten zorgen over overlast. Zij benadrukken duidelijke afspraken, handhaving en straffen. Deelnemers geven aan dat ‘zoveel mogelijk voorkomen’ te vrijblijvend is.
Minimale duur van 5 jaar: Deelnemers twijfelen over de termijn. Sommige deelnemers vinden 5 jaar te lang, anderen vinden het goed voor rust en continuïteit.

Missende uitgangspunten voor de locatie

Deze donut toont dat 46%

van de deelnemers mist uitgangspunten.

De meest voorkomende thema’s zijn:

Kleinschaligheid: Deelnemers vinden 150 bewoners te veel. Zij pleiten voor kleinschalige opvang, bijvoorbeeld verspreid over meerdere locaties.
Inburgering verplicht: De opvang moet volgens deelnemers ook draaien om meedoen in de samenleving. Bijvoorbeeld door taallessen, werk, opleiding, vrijwilligerswerk en actief leren van Nederlandse cultuur.
Duidelijke handhaving: Deelnemers vragen om duidelijke regels over hoe overlast, criminaliteit of overtredingen worden aangepakt.
Participatie: Deelnemers voelen zich niet gehoord en vragen om echte inspraak voor besluiten worden genomen.

Kansen

47%

van de deelnemers vindt het een kans dat de opvanglocatie ook voor andere doelen gebruikt kan worden.

46%

van de deelnemers vindt het een kans dat asielzoekers kunnen helpen bij personeeltekorten.

38%

van de deelnemers vindt het een kans dat de gemeente kan investeren in voorzieningen in de buurt.

Zorgen

60%

van de deelnemers maakt zich zorgen over overlast.

59%

van de deelnemers maakt zich zorgen over veiligheid in de buurt.

55%

van de deelnemers maakt zich zorgen over de negatieve invloed op de woningmarkt of leefomgeving.

Uitganspunten voor communicatie en participatie

Open en duidelijke aanpak: De gemeente werkt op een open en transparante manier en zorgt dat communicatie en participatie daarbij aansluiten.
Vroeg informeren en betrekken: Omwonenden en andere belanghebbenden worden in een vroeg stadium geïnformeerd en betrokken bij het proces.
Aanpak passend bij de buurt: Als er een locatie in beeld is, onderzoekt de gemeente wat de omgeving nodig heeft en hoe er het beste gecommuniceerd kan worden. Daarbij kijkt de gemeente ook gekeken naar de rol van vrijwilligers.
Samen een plan maken: Samen met het COA wordt er een plan gemaakt voor communicatie en participatie. Daarbij houdt de gemeente ook rekening met de locatie, de situatie en wat de gemeenteraad belangrijk vindt.
Luisteren naar de buurt: De gemeente gaat vooraf in gesprek met omwonenden. Zij krijgen de kans om hun zorgen en vragen te delen.
Zorgen meenemen in overleg: Zorgen en vragen van omwonenden worden meegenomen in de onderhandelingen met het COA.
Terugkoppelen: De gemeente laat weten wat er met de zorgen en vragen is gedaan en legt uit als er iets niet mogelijk is.
Contact blijft belangrijk: Ook als de opvang er is, blijft de gemeente in contact met de omgeving. Bijvoorbeeld via een bewonerscommissie, klankbordgroep of omgevingsmanager.

Mening van deelnemers over de uitgangspunten voor communicatie en participatie

65%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente open en duidelijk communiceert.

67%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente omwonenden in een vroeg stadium betrekt.

65%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente onderzoekt wat de omgeving nodig heeft.

62%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente samen met het COA een plan voor communicatie en participatie maakt.

67%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente naar zorgen en vragen van de omgeving luistert.

71%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente de zorgen en kansen meeneemt in onderhandelingen met het COA.

73%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente laat weten wat er met de zorgen en kansen gedaan wordt.

75%

van de deelnemers is het eens met het uitgangspunt dat de gemeente in contact blijft met de omgeving, ook als er opvang is.

De drie meest voorkomende thema’s zijn:

Wantrouwen gemeente: Deelnemers uiten wantrouwen richting de gemeente. Zij vrezen dat inspraak een ‘schijnvertoning’ is, dat besluiten al vaststaan en dat bewoners alleen voor de vorm worden betrokken.
Belang van echte communicatie en transparantie: Deelnemers benadrukken dat communicatie niet alleen informeren is, maar ook eerlijk uitleggen, open zijn over dillema’s en transparant zijn over besluiten. Het benoemen van wat er met de zorgen van inwoners wordt gedaan wordt als cruciaal ervaren door deelnemers.
Vroegtijdige betrokkenheid: Deelnemers willen niet alleen aan het eind hun mening geven, maar al vanaf het begin worden meegenomen in de besluitvorming. Ook na opening willen deelnemers betrokken blijven. Deelnemers vragen naar vaste aanspreekpunten.

Missende uitgangspunten over de communicatie en participatie

Deze donut toont dat 26%

van de deelnemers mist uitgangspunten over de communicatie en participatie.

De meest voorkomende thema’s zijn:

Eerlijkheid over plannen: Deelnemers geven aan dat vertrouwen in de gemeente ontbreekt of kwetsbaar is. Daarom is er vraag naar eerlijkheid over plannen, geen loze beloftes en duidelijk laten zien wat er met de input wordt gedaan.
Echte invloed: Deelnemers vragen om duidelijkheid over hoeveel invloed inwoners hebben en of zij alleen mogen meedenken of ook meebeslissen.
Overlast en handhaving: Deelnemers vragen om duidelijkheid over hoe overlast wordt aangepakt en wie verantwoordelijk is. Is dat de gemeente, COA of de politie.

Informatie over een mogelijke opvang

61%

van de deelnemers ontvangt graag informatie over de mogelijke opvang via lokale krant of huis-aan-huisbladen.

58%

van de deelnemers ontvangt graag informatie over de mogelijke opvang via informatiebijeenkomsten.

58%

van de deelnemers ontvangt graag informatie over de mogelijke opvang via een digitale nieuwsbrief.

Manieren om betrokken te zijn

43%

van de deelnemers wil informatie ontvangen zonder actief betrokken te zijn.

23%

van de deelnemers wil meepraten in een bijeenkomst of klankbordgroep.

15%

van de deelnemers wil meedoen als vrijwilliger of buurtcontactpersoon.

Opmerkingen of suggesties van deelnemers

De meest voorkomende thema’s zijn:

Communicatie en transparantie: Deelnemers geven aan dat de gemeente vroegtijdig moet communiceren, open, eerlijk en volledig moet informeren en inwoners actief moet meenemen in het proces.
Luisteren naar inwoners: Deelnemers vragen dat de gemeente echt moet luisteren naar zorgen, niet alleen inspraak voor de schijn.
Kleinschaligheid: Deelnemers hebben voorkeur voor kleine, verspreide opvanglocaties in plaats van één groot centrum.
Eerst aandacht voor eigen inwoners: Deelnemers uiten zorgen over de huidige inwoners. Zij geven aan dat de gemeente eerst problemen zoals het tekort aan woningen moet oplossen, voordat er een opvanglocatie kan komen.

Wat doen we met de uitkomsten?

We nemen de duidelijke wens voor kleinschaligheid mee in onze gesprekken met het COA. Daarbij zijn de mogelijkheden wel beperkt door de voorwaarden die het COA stelt aan de financiële haalbaarheid. Het is ook duidelijk dat het vertrouwen in de overheid niet vanzelfsprekend is. We nemen de wens voor meer transparantie en inspraak serieus. Dit gaat niet alleen over wat wel kan, maar ook over wat niet kan. Als er een locatie in beeld komt, nodigen we omwonenden graag uit om mee te denken over de randvoorwaarden. De uiteindelijke beslissing of een locatie wordt gekozen, ligt echter bij het gemeentebestuur.

Uitgangspunten opvanglocatie